فهرست مطالب
مهارت های نظم بخشی هیجانی
در مطلب قبلی به تعریف هیجان وفواید و کارکردهای آن پرداختیم. در این مطلب و مطالب بعدی به ادامه ی بررسی تکنیک های نظم بخشی هیجانی می پردازیم.
این تکنیک ها عبارت اند از:
- هیجان هایتان را بشناسید.
- بر موانع هیجان های سالم غلبه کنید.
- آسیب پذیری جسمی تان را کاهش دهید.
- آسیب پذیری شناختی تان را کاهش دهید.
- هیجان های مثبت تان را افزایش دهید.
- بدون قضاوت به هیجان هایتان، توجه آگاهانه نشان دهید.
- با هیجان هایتان روبه رو شوید.
- برعکس تمایل های هیجانی تان، عمل کنید.
- مشکلات را حل کنید.
2. بر موانع هیجان های سالم غلبه کنید.
در تکنیک شماره یک، توضیح داده شد که هیجان های خود را بشناسید، الان نوبت آن است که بتوایند به چگونگی تاثیر هیجان ها بر افکار و رفتارهایتان پی ببرید. هیجان ها، رفتار و افکار سه ضلع یک مثلث را تشکیل می دهند که برهم تاثیر متقابل می گذارند. اگر شما گرفتار رفتارهای خودآسیب رسان یا تفکرخودانتقادگرانه بشوید، تعامل بین افکار، هیجان ها و رفتارها در چرخه ای معیوب گیر می کند اما اگر رفتارهای سالم تری بروز دهید و افکار خویشتن تاییدانه ی بیشتری داشته باشید، این چرخه باعث می شود تجارب هیجانی رضایت بخش تری برای شما پیش بیاید. افرادی که تحت تاثیر هیجان های ناتوان ساز هستند، اغلب وقتی دچار خشم، افسردگی یا اضطراب می شوند، دست به رفتارهای خود آسیب رسان می زنند مثل آسیب زدن به خود، پرخوری، کم خوری، مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی و دست انداختن دیگران.
3. کاهش آسیب پذیری جسمی در برابر هیجان های توان فرسا
باید این نکته ی مهم را در نظر داشته باشید که مسائل مربوط به سلامت جسمانی می توانند براحساس شما اثر بگذارند.
غذا
بدن شما برای عملکرد مناسب به مواد غذایی نیاز دارد. در نتیجه غذایی که می خورید می تواند بر احساس شما (هم جسمی و هم هیجانی)مستقیما اثر بگذارد. نوع و میزان غذای مصرفی نیز می تواند تاثیرگذار باشد به عنوان مثال غذاهای پرچرب مثل بستنی می توانند موقتا در شما احساس رضایت و آرامش ایجاد کنند اما اگر این غذاها را زیاد مصرف کنید ممکن است کسل شوید.
پرخوری و کم خوری
به این نکته دقت کنید که برخی از افرادی که با هیجان های توان فرسا درگیر هستند از غذا به شیوه ی خود تخریب گرایانه استفاده می کنند(مثل پرخوری و کم خوری). برخی از افراد به این دلیل زیاد غذا می خورند چون پس از صرف غذای مفصل برای لحظاتی به آرامش می رسند یا حتی بی احساس می شوند. کم خوری شدید نیز می تواند برای لحظات کوتاهی احساس خوبی در فرد ایجاد کند. کم خوری می تواند نوعی خویشتن داری تلقی شود.
داروها و الکل
مثل غذا، هر ماده ی دیگری که به بدن شما وارد می شود بر احساس شما اثر می گذارد. الکل و داروها باعث احساس موقت خوشحالی، بی حسی، برانگیختگی یا فقط فرار از احساس کسالت می شوند، طبیعتا این احساس ها می توانند به استفاده ی مجدد از دارو ها دامن بزنند. با وجود این، استفاده ی افراطی از الکل، داروهای خیابانی یا سواستفاده از داروهایی که پزشک تجویز کرده است می تواند به بسیاری از مشکلات جسمی، اعتیادها، مسائل قانوتی و گرفتاری های مالی منجر شود.
ورزش
بدن انسان به تحرک و فعالیت نیاز دارد. به همین دلیل ورزش و فعالیت بدنی منظم برای حفظ سلامت بدن و عملکرد مناسب ضروری است. بدن شما بدون ورزش نمی تواند انرژی اضافی را بسوزاند و این انرژی اضافی در قسمت هایی از بدن ذخیره می شود در نتیجه شما احساس بی حالی و کسالت می کنید. وزنتان اضافه می شود و حتی ممکن است تا اندازه ای افسرده شوید.
بیماری و درد جسمی
بدیهی است که اگر شما به درد جسمی یا بیماری مبتلا باشید، احساس هیجانی شما تحت تاثیر قرار می گیرد. احساس های جسمانی و احساس های هیجانی شما تاثیر مستقیمی بر یکدیگر می گذارند. گاهی اوقات سخت یا حتی غیر ممکن است که وقتی احساس جسمی خوبی ندارید، احساس هیجانی خوبی تجربه کنید. بنابراین شما باید برای رفع هرگونه درد جسمانی یا بیماری از پزشک کمک بگیرید.
4. کاهش آسیب پذیری شناختی
قبل تر بیان کردیم که افکار بر احساس ها تاثیر می گذارند. برخی افکار هستند که باعث ایجاد هیجان های دردسرساز می شوند یا به آن ها دامن می زنند. مهم این است که فرد مهارت های کنترل این افکار را یاد بگیرد و بتواند آن ها را کنترل بکند.
5. افزایش هیجان های مثبت
به همان اندازه که کنترل هیجان های آشفته ساز یا منفی مهم است، افزایش هیجان های مثبت نیز حائز اهمیت است. برنامه ریزی برای تجارب لذتبخش یکی از موثرترین شیوه ها برای تمرکز بر هیجان های خوشایند است. برای ایجاد سبک زندگی سالم تر و متعادل تر هرروز وقتی را برای خودتان به منظور تجربه ی لذتبخش اختصاص دهید. دقت کنید که در حین این تجربه ی لذت بخش چه افکار و احساس هایی را تجربه کردید.
در پست بعدی به 4 تکینک آخر می پردازیم.
تکنیک های نظم بخشی هیجانی-متیو مک کی/جفری وود/جفری برنتلی –مترجمان حسن حمید پور/حمید جمعه پور/زهرا اندوز