فهرست مطالب
برخی از افراد در مراجعه به مشاور اذعان دارند که در برخی جنبههای زندگی حس ناامنی میکنند. آنها اذعان دارند که حس ناامنیشان در حدی است که میترسند بقیه از این حس باخبر شوند و تا اندازهای این حس را نوعی نقطه ضعف خود میدانند. در این مقاله به بررسی ناامنیهای افراد، دلایل و راهکارهای برطرف کردن آنها میپردازیم.ا
ناامنی
ناامنی یا Insecurity احساسی از کمبود یا فقدان اعتمادبهنفس و عدم اطمینان نسبت به تواناییهای خود میباشد. این حس ناامنی، در جنبههای مختلف زندگی هر فردی میتواند وجود داشته باشد. به عنوان نمونه، ممکن است شخصی احساس کند که لیاقت یک عشق طولانی را ندارد. یا ممکن است فردی به خاطر ترس از آشنایی با افراد جدید و عدم اعتمادبهنفس برای روبهرو شدن با آنها در خانه میماند. حتی امکان دارد شخصی همیشه از این بترسد که مدیر وی او را اخراج کند. فردی که احساس اضافه وزن، خستهکننده بودن، حماقت، شرم و یا زشتی میکند نیز مثال خوبی از ناامنی است.
بیشتر ما در برخی اوقات احساس ناامنی میکنیم ولی برخی این احساس را بیشتر در زندگی خود تجربه میکنند. افراد به دلایل مختلفی ممکن است احساس ناامنی کنند:
- مقایسهی خود با دیگران
- ظاهر و نواقص
- پذیرش از سمت دیگران
- احساس خواسته نشدن
- ناهمخوانی با استانداردهای دیگران (مانند فرهنگ، جامعه و رسانه)
- احساس شکست
- احساس ترس
- تجربهی حوادث فجیع (مرگ، تجاوز و …)
- تجربهی خشونت خانگی
- و …
در بین همهی دلایلی که گفته شد سه نوع ناامنی وجود دارد که بسیار رایج میباشند:
۱- ناامنی به خاطر شکست یا ناکامی
حوادث اخیری که در زندگی ما اتفاق میافتند میتوانند تاثیر بسیاری هم بر خلق ما و هم بر احساسی که ما نسبت به خودمان داریم داشته باشد. پژوهشها راجع به خوشبختی نشان دادهاند که ۴۰ درصد بهرهی ما از خوشبختی، به حوادث اخیر زندگیمان بستگی دارد. بزرگترین عامل منفی برای خوشبختی، پایان رابطه عاطفی است که میتواند به خاطر مرگ همسر، از دست دادن شغل و مشکلات جسمانی که به وجود آمده، باشد. از آن جایی که احساس بدبختی میتواند بر عزتنفس ما تاثیر بگذارد، شکست و ناکامی میتوانند فاکتورهای بسیار مخربی برای احساس اعتمادبهنفس ما باشند. شکست، باعث میشود که نگاه ما نسبت به خود و دیگران حداقل برای مدتی بسیار منفی باشد و کسانی که عزتنفس پایینتری دارند به این موضوع واکنش بیشتر و منفیتری نشان میدهند.
۲- عدم اعتمادبهنفس ناشی از اضطراب اجتماعی
خیلی از ما ممکن است در برخی موقعیتهای اجتماعی مثل مهمانیها، جمعهای خانوادگی، مصاحبه و قرارهای ملاقات احساس عدم اعتمادبهنفس داشته باشیم. ترس از قضاوت دیگران و عدم اعتمادبهنفس میتواند باعث احساس اضطراب شود. این اضطراب میتواند دوری از موقعیتهای اجتماعی را در پی داشته باشد. تجربیات گذشته میتواند باعث احساس عدم تعلق، بیارزشی یا ناکافی بودن به افراد دهد. افرادی هم که والدین انتقادگری دارند و در طول زمان رشد، مدام مورد نقد و سرزنش والدین قرار میگیرند، در بزرگسالی نسبت به قضاوت دیگران حساستر هستند. این مدل از ناامنی، از عقاید تحریفشده راجع به ارزش فرد و قضاوت دیگران راجع به خود ناشی میشود.
۳- ناامنی ناشی از کمالگرایی
برخی از ما استانداردهای بسیار بالایی برای هر کاری که انجام میدهیم، داریم. ممکن است بالاترین جایگاه، بهترین شغل، قشنگترین خانه، منظم و باادبترین فرزندان و یا ایدهآلترین همسر را بخواهیم. اما حقیقت این است که زندگی با وجود سختکوشی ما همیشه در مسیری که دقیقاً میخواهیم حرکت نمیکند. چالشها و عواملی وجود دارند که با وجود همهی سختگیریها و تلاشها خارج از کنترل ما میباشند. هنگامی که ما ناامید میشویم و به خاطر هر چیزی که پایینتر از استانداردهای ما است، خودسرزنشگری داشته باشیم، احساس ناامنی و بیارزشی در ما شکل میگیرد. احساس افراطی ناکافی بودن در هر زمینهای میتواند منجر به افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن و فرسودگی روانی شود.
اثرات ناامنی
احساس ناامنی میتواند در طیف وسیعی از اختلالات روانی دیده شود:
- اختلال شخصیت خودشیفته
- اختلالات طیف اسکیزوفرنی
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلال شخصیت پارانوئید
- اختلال شخصیت وابسته
- اختلالات طیف افسردگی
- اختلالات طیف اضطراب
- اختلالات خوردن و مشکلات تصویر بدن
چگونه احساس ناامنی خود را برطرف کنیم؟
برای برطرف کردن احساس ناامنی باید ابتدا بررسی شود که علت بهوجود آمدن این حس در فرد چه چیزی است. برای ارزیابی، فرد میتواند از یک مشاور کمک بگیرد تا با روشهای نوین درمانی به او کمک کند اما در نظر گرفتن راهکارهای زیر نیز به فرد در کنار آمدن با این ناامنیها کمک میکند:
احساس ناامنی ناشی از شکست و ناکامی:
- به خودتان فرصت دهید تا بتوانید موقعیت جدید را قبول کنید.
- در خانه نمانید و علائق خود را دنبال کنید.
- با دوستان و خانوادهتان وقت بگذرانید.
- از افرادی که به آنها اعتماد دارید بازخورد بگیرید.
- اهداف خود را کنار نگذارید. دوباره در آنها بازبینی کنید و برای رسیدن به آنها برنامه بچینید.
احساس ناامنی ناشی از اضطراب اجتماعی و عدم اعتمادبهنفس:
- با منتقد درونی خود صحبت کنید. به خودتان یادآوری کنید که یک دوست یا شریک عاطفی خوب میتواند باعث جالب به نظر رسیدن شما گردد.
- به موضوعاتی که راجع به آنها میتوانید صحبت کنید، فکر کنید.
- از موقعیتهای اجتماعی که فقط باعث آسیب به شما میشوند، دوری کنید.
- میتوانید به جای دوری از دیگران و یا نگران قضاوت آنها بودن، از آنها یاد بگیرد. هر فردی را بررسی کنید که چه مهارت یا دانشی میتوانید از او بیاموزید.
احساس ناامنی ناشی از کمال گرایی:
- بهتر است خود را طبق فاکتورهایی که تحت کنترل شما است ارزیابی کنید نه عواملی که از کنترل شما خارج هستند.
- به این فکر کنید که اگر کار شما مثلا ده درصد بهتر بود چه تفاوتی در وضعیت شما ایجاد میکرد. آیا این تفاوت آن قدری است که ارزش انرژی و وقتی که میگذارید را داشته باشد؟
- کمالگرایی، در بسیاری مواقع به عزتنفس افراد وابسته است. افراد زمانی که در جایگاه خوبی هستند، خود را دوست دارند. ولی در زمانی که جایگاه خوبی ندارند، حس خوبی نسبت به خود ندارند. یاد بگیرید که خودتان را حتی در زمانهایی که خوب عمل نمیکنید، دوست داشته باشید.
3 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
سلام
من دقیقا همینم ,,احساس میکنم هیچ فایده ای برای هیچ کس ندارم فقط باری روی دوش خانوادم هستم ,,, انگار هیچ کاریو نمیتونم درست انجام بدم ,میترسم مسخره بشم میترسم کاری که انجام بدم خوب از آب در نیاد ,,, این باعث میشه از انجام هر کاری بترسم ,,,, و بدتر از اون میترسم هیچ وقت هیچ فایده ای نداشته باشم ,,, انگار که هیچ استعدادی ندارم که به دنیا نشون بدم ,,, فقط آرزو دارم ولی توانایی رسیدن بهش رو نه ,,, دچار ترس فلج کننده ای شدم ,,, از همه چیز میترسم ,, و توانایی کمک گرفتن از روانشناسو ندارم
ممنون از مطلب مفیدتون 🙏🙏🙏
سلام،
پیشنهاد میدم اگر امکان مراجعه به روانشناس رو ندارین. کتاب افزایش عزت نفس از خانم دکتر مهرناز شهر آرا رو تهیه کنید و تمرین ها رو حل کنید و کتاب رو مطالعه کنید
مطالب خوب، آگاهی بخش و آموزنده بود.
درود بر شما.
خیرات و برکات الهی را برایتان آرزومندیم.