فهرست مطالب
بیش فعالی معمولا در دوران کودکی بروز پیدا می کند و در صورت عدم درمان به موقع بیش فعالی، برخی مواقع به بزرگسالی هم کشیده می شود. علایمی چون مشکل توجه و تمرکز، بی نظمی، رفتارهای تکانشی و بدون فکر، بی ثباتی هیجانی و … باعث مشکلاتی در زندگی فرد شده و عملکرد او را در این حوزه های مهم که برای یک زندگی خوب و لذت بخش لازم است، تحت تأثیر قرار می دهند.
بسیاری از روانشناسان متخصص ، عنوان می کند که بیش فعالی از مشکلات رفتاری است و یک اختلال روانپزشکی است که در پسران بیش از دختران شایع است و به گفته ی روانشناسان و مشاوران متخصص علت بروز اختلال بیش فعالی بسیار متعدد و پیچیده است که شامل عواملی همچون ژنتیک ، محیط ، سابقه و شرایط خانوادگی و اجتماعی است .
اختلال بیش فعالی یکی از اختلالات شایع و در عین حال با تشخیص سخت برای پزشکان است. اختلال بیش فعالی بیماری پیچیده ای است و اغلب تشخیص داده نمی شود. درباره کودکی که با چنین اختلالی تشخیص داده می شود ۳ علامت را نباید از یاد ببرید که شامل پرتحرکی، کمبود توجه و تمرکز و در نهایت اعمال تکانه ای (کارهای ناگهانی و غیرقابل پیش بینی) است.
لازم است که مادران و پدران عزیز بدانند که تشخیص قطعی اختلال بیش فعالی فقط بوسیله ی پزشک متخصص امکان پذیر است، اما برای تشخیص اولیه نیز باید شناخت کامل تری از نشانه ها و علائم اختلال بیش فعالی داشته باشید و آن ها را با رفتار کودک خود منطبق کنید.
علائم بیش فعالی در کودکان
تعدادی از علائم بیش فعالی و اختلال توجه و تمرکز شامل موارد زیر است،اگر کودک شما از نشانه های زیر حداقل ۶ نشانه را دارد ممکن است بیش فعال باشد.
- کودک غالباً با دست هایش بازی می کند و در جایش می لولد.
- کودک معمولاً کلاس را ترک می کند.
- غالباً می دود یا می پرد.
- اغلب بازی یا فعالیت هایش پر سروصداست.
- به نظر می رسد کودک همیشه در حال حرکت است.
- زیاد صحبت می کند.
- از توجه به جزئیات ناتوان است.
- اغلب قادر به پیگیری دستوران یا اتمام کارها نیست.
- اغلب وسایل خود را گم می کند.
- بی قراری زیاد حرکتی در چند ماه مداوم
- سرپیچی کردن از دستورات با آگاهی کامل
از دیگر علائم بیش فعالی
- قطع پیدرپی گفت وگو و مکالمه بزرگ ترها
- پاسخ دادن به سؤال، پیش از آنکه جملهی سؤال کننده به پایان برسد.
- بیصبری و بیتحملی شدید طوری که هر آنچه طلب کرد، باید در همان لحظه آن را دریافت کند.
- بیصبری و نداشتن تحمل برای ایستادن در صف و رعایت نوبت
- عصبی و حساس بودن و مرتب پایین و بالا پریدن
- هل دادن بقیهی کودکان
- برهم زدن بازی بقیه
- انجام تکلیفهای مدرسه بدون توجه و دقت
- «قاپیدن» وسایل و اسباب بازیهای کودکان دیگر
- نداشتن مهارتهای لازم در برقراری ارتباطهای اجتماعی با دیگران
- گمکردن وسایل شخصی
- از این شاخه به آن شاخه پریدن
<img alt="بیش فعالی در کودکان" clean="function(n){for(var t=0;t
انواع بیش فعالی در کودکان
بیش فعالی دارای ویژگی های بارزی است که شامل پرتحرکی، کمبود توجه و تمرکز، بروز اعمال ناگهانی و غیرقابل پیش بینی می شود. این اختلال سه نوع است؛
در اختلال اول کودک فقط در توجه و تمرکز مشکل دارد.
دراختلال دوم فقط پرتحرکی دیده می شود و بالاخره نوع ترکیبی که کودک هم پرتحرک است و هم مشکل توجه و تمرکز دارد این اختلال در کودکان دبستانی و در پسرها سه تا پنج برابر شایع تر از دختران است و بیشتر در پسران اول خانواده مشاهده می شود.
در اختلال سوم معمولا اختلال از سه سالگی به بعد تشخیص داده می شود. کودکان مبتلا در دوره شیرخواری اکثرا پرتحرک هستند و دست ها و پاهای خود را زیاد حرکت می دهند؛ کم خواب، کم غذا هستند و زیاد گریه می کنند.
۳ نشانه برای تشخیص علائم اولیه ی بیش فعالی وجود دارد
- پرتحرکی
- کمبود توجه و تمرکز
- حرکت های تکانه ای یا همان کارهای غیرقابل پیش بینی.
بیش فعالی از نوع پر تحرکی
بچههایی که دچار بیش فعالی از نوع پرتحرکی هستند، بچههایی بیقرار و ناآراماند که هیچگاه در یک جا به شکل ثابت نمینشینند و دائم در حال راه رفتن هستند. این مشکلات در مدرسه، نمود بیشتری پیدا میکند چرا که با رفتارهای خود موجب برهم زدن نظم کلاس میشوند یا اگر بتوانند خود را کنترل کنند، دائم روی صندلی خود در حال حرکت هستند. اصطلاحی که معمولا در مورد این گروه از بچهها به کار میبرند این است که گویا موتوری به پای این کودکان وصل شده که از ابتدای روز تا اواخر شب دائم روشن است و خاموشی ندارد. این کودکان از انجام رفتارهای پرخطر لذت میبرند و پرحرفی، مشخصه از بیش فعالی کودک است.
بیش فعالی از نوع بی توجهی
کودکان بیش فعال، از نوع کمتوجه، کودکانی هستند که به طور پیوسته در حال رویاپردازی هستند و این موجب تمرکز نداشتن در این کودکان میشود که این مشکل هم در مدرسه بیشتر خود را نشان میدهد. بیش فعالی در این کودکان منجر میشود این کودکان علاقهای به انجام تکلیفهایی که نیاز به دقت زیادی دارد، نداشته و برای درس خواندن مشکل داشته باشند.
مشخصه دیگر کودکان بیش فعال نوع کمتوجه، فراموشکاری آنان است به طوری که ممکن است دائما وسایل خود را در مکانی گم کنند یا جا بگذارند. همچنین این کودکان در برنامهریزی برای کارهای خود مشکل دارند؛ برای نمونه، اگر قرار باشد سه کار را در روز انجام دهد، نمیداند نخست کدام یک را در اولویت قرار دهد و نمیتواند از پس آن برآید. معمولا پدر و مادر باید برایش برنامهریزی کنند و همیشه باید کسی او را در برنامهریزی برای کارهایش کمک کند.
بیش فعالی کودک از نوع رفتارهای تکانه ای
نوع دیگر بیش فعالی کودک، رفتارهای تکانهای او است. مشخصه بارز کودکان بیش فعال با رفتارهای تکانهای، این است که صبر و تحمل کمی دارند و میان صحبتهای دیگران میپرند و نمیتوانند صبر کنند صحبتهای طرف مقابل تمام شود یا حوصله ایستادن داخل صف در حیاط مدرسه را ندارند.
ممکن است کودکان بیش فعال تمام نشانههای گفته شده را نداشته باشند؛ اما این کودکان باید حداقل معیارها را داشته باشند. با تشخیص روانپزشک کودک است که مشخص میشود کودکی طبیعت پرتحرکی دارد و یا دچار بیش فعالی است.