فهرست مطالب
در جامعه افرادی وجود دارند که از هنجارها پیروی نمی کنند،دست به قانون شکنی،دروغ گویی ، کلاه برداری ، پرخاشگری ، کتک کاری و از این دست کارها می زنند.برخی از این افراد ، دچار اختلال روانی به اسم شخصیت ضداجتماعی هستند که می تواند منجر به چنین اعمالی شود.
تعریف
اختلال شخصیت ضداجتماعی یا Antisocial personality disorder یا ASPD نوعی اختلال شخصیت است که در آن فرد نمی تواند با موازین اجتماعی سازگار شود و در قبال رفتارهایش احساس گناه و اضطراب ندارد.مشخصه ی این اختلال ، اعمال مداوم ضداجتماعی یا خلاف قانون است اما باید توجه کرد که این اختلال مترادف با بزهکاری نیست.
نشانه ها
-
از هنجارهای اجتماعی پیروی نمی کنند.
-
ممکن است بارها اعمالی را انجام دهند که باعث دستگیری آن ها است (خواه دستگیر بشوند یا نشوند).مانند تخریب اموال ، آزار دادن دیگران ، دزدی یا دنبال کردن مشاغل غیرقانونی .
-
عدم توجه به امیال ، حقوق یا احساسات دیگران
-
برای کسب منافع و یا لذت شخصی دست به فریبکاری می زنند.مثل به دست آوردن پول ، آمیزش جنسی یا قدرت .
-
ممکن است به طور مکرر دروغ بگویند.
-
از نام مستعار استفاده بکنند.
-
از دیگران کلاه برداری بکنند.
-
دست به تمارض بزنند.
-
به صورت لحظه ای تصمیم می گیرند و به عواقب آن برای خود یا دیگران نمی اندیشند.این ممکن است به تغییرات ناگهانی در مشاغل،محل های اقامت یا روابط منجر شود.
-
افراد مبتلا به این اختلال ، تحریک پذیر و پرخاشگر هستند و ممکن است بارها درگیر کتک کاری یا مرتکب حملات بدنی شوند.مثل کتک زدن همسایه.
-
به شدت وظیفه نشناس و غیر مسئول هستند.
-
از عواقب اعمال خود پشیمانی کمی نشان می دهند.
-
عموما رفتار خود را جبران یا اصلاح نمی کنند.
-
اغلب همدلی ندارند و سنگدل و عیب جو هستند.
-
بیش از حد از خودراضی هستند.
-
افراد داری شخصیت ضداجتماعی بیشتر از بقیه ممکن است که در اثر شیوه های خشونت آمیز ( خودکشی ، تصادفات، آدم کشی ) زودهنگام بمیرند.
شیوع
میزان شیوع شخصیت ضد اجتماعی در مردان و هم چنین مردان مبتلا به اختلال مصرف الکل و در کلینیک های سومصرف مواد ، زندان ها یا موقعیت های قانونی دیگر بیشتر است.هم چنین در مواردی که افراد تحت تاثیر عوامل ناگوار اجتماعی – اقتصادی مثل فقر یا اجتماعی – فرهنگی مثل مهاجرت قرار داشته اند، بالاتر است.
شکل گیری
اختلال شخصیت ضد اجتماعی، روند مزمن دارد ولی ممکن است وقتی فرد بزرگتر می شود، مخصوصا در دهه ی چهارم عمر کمتر اشکار شود یا بهبود یابد.شخصیت ضد اجتماعی را نمی توان قبل از 18 سالگی تشخیص داد.
عوامل موثر در ایجاد اختلال شخصیت ضداجتماعی
ژنتیکی و فیزیولوژیکی : اگر خویشاوندان درجه اول فرد ، مبتلا به این اختلال باشند احتمال ابتلا برای این فرد نیز بالا می رود. این خطر در بین زنان شایع تر از مردان است.در خانواده ای که فرد مبتلا به این اختلال است، مردان بیشتز اختلال مصرف مواد و زنان اختلال جسمانی دارند.
فرهنگ : به نظر می رسد که اختلال شخصیت ضداجتماعی با جایگاه اجتماعی –اقتصادی پایین و محیط های شهری ارتباط دارد.
جنسیت : این اختلال در مردان خیلی بیشتر از زنان شایع است .
اختلال های شبیه به اختلال ضد اجتماعی
اختلال شخصیت ضد اجتماعی با بعضی از اختلال ها ممکن است به اشتباه گرفته شود.
- اختلالات مصرف مواد : در صورتی که رفتار ضداجتماعی در بزرگسالان با اختلال مصرف مواد ارتباط داشته باشد، تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی داده نخواهد شد مگر این که علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی نیز در کودکی وجود داشته و تا بزرگسالی ادامه یافته باشند.
- اسکیزوفرنی و اختلالات قطبی : رفتار ضداجتماعی که منحصرا در طول دوره ی اسکیزوفرنی یا اختلالات قطبی روی می دهد،نباید به عنوان اختلال شخصیت ضد اجتماعی تشخیص داده شود.
- رفتار تبهکارانه نامرتبط با اختلال شخصیت : اختلال شخصیت ضد اجتماعی باید از رفتار تبهکارانه که برای نفع شخصی انجام می شود و با ویژگی های شخصیت مخصوص این اختلال همراه نیست ، متمایز شود.
درمان
اگرچه درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی کار دشواری است ، در مورد بعضی از افراد درمان و پیگیری مداوم ، می تواند در بلند مدت موثر باشند.درمان این اختلال به موقعیت خاص فرد ، تمایل او به همکاری در درمان و شدت علائم بستگی دارد.
روان درمانی: گاهی در درمان این اختلال موثر است .این شیوه ی درمان شامل مدیریت خشم و خشونت ، درمان اعتیاد و درمان سایر مشکلات سلامت است .
دارو درمانی : داروی مشخصی وجود ندارد که بتوان گفت داروی خاص این اختلال است اما برای مشکلات جانبی این اختلال می توان مصرف دارو را توصیه کرد.