فهرست مطالب
در زمان رشد کودکان ، برخی از آن ها هستند که در ارتباط برقرار کردن و به کارگیری ابزارهای ارتباطی یعنی زبان و گفتار مشکل دارند.در واقع آن ها مانند دیگر همسالانشان نمی توانند مهارت های ارتباطی را به کارگیرند.این کودکان دارای اختلال هایی به نام اختلالات ارتباط هستند.
تعریف
اختلالات ارتباط ، کمبودها در زبان ، گفتار و ارتباط را شامل می شوند.گفتار؛ تولید کننده و بیان گر صداهاست و شمرده صحبت کردن ، فصاحت ، آوا ، و کیفیت طنین را شامل می شود.زبان ؛ شکل، کارکرد و استفاده از سیستم رایج نمادها(یعنی کلماتِ گفتار، زبان اشاره، کلمات مکتوب ، تصاویر) را به شیوه ای قانونمند برای ارتباط شامل می شود.ارتباط ؛ هرگونه رفتار کلامی یا غیرکلامی را ( خواه عمدی یا غیر عمدی ) که بررفتار، عقاید، یا نگرش های فرد دیگر تاثیر بگذارد، در برمی گیرد.در ارزیابی های توانایی گفتار، زبان و ارتباط ، باید به زمنیه ی فرهنگی و زبان فرد را مخصوصا برای افرادی که در محیط های دو زبانی بزرگ می شوند، توجه کرد.
اختلالات ارتباط شامل اختلال زبان ، اختلال صدای گفتار ، اختلال فصاحت با شروع کودکی ( لکنت زبان ) ، اختلال ارتباط اجتماعی( عملی ) و اختلالات ارتباط مشخص و نامشخص دیگر می شوند که در این نوشتار و نوشتارهای آتی به آن ها می پردازیم.
اختلال زبان
اختلال زبان به هرگونه نارسایی در برقراری ارتباط طبیعی با افراد هم زبان خود می گویند که این ناتوانی می تواند هم به درک و هم به بیان گفتار و زبان مربوط شود.
نشانه ها
مشکلات مداوم در فراگیری زبان و به کاربردن آن در ابعاد مختلف(یعنی گفتاری ، نوشتاری ، زبان اشاره و موارد دیگر)ناشی از کمبودهایی در درک یا تولید است که شامل موارد زیر می شوند:
- کاهش واژگان
- ساختار جمله بندی محدود
- اختلالات در کلام
توانایی های زبان به طور قابل ملاحظه ای از لحاظ کیفی پایین تر از حدانتظار برای سن است.
شروع نشانه ها در اوایل دوره ی رشد است.
اولین کلمات و عبارت های کودک ، احتمالا از همان ابتدا به تاخیر افتاده اند.
حجم واژگان از آن چه انتظار می رود، کوچک تر است و تنوع کمتری دارد.
جملات مخصوصا در زمان های گذشته ، کوتاه تر و کمتر پیچیده و همراه با خطاهای دستوری هستند.
ممکن است مشکلات کلمه یابی، تعریف های کلامی ضعیف و درک نامناسبی از مترادف ها داشته باشند.
افراد مبتلا ممکن است ترجیح دهند که فقط با اعضای خانواده یا افراد آشنای دیگر ارتباط برقرار کنند.
ممکن است آن ها در سخن گفتن خجالتی یا محتاط به نظر برسند.
شکل گیری و روند
فراگیری زبان از شروع دوره ی نوپایی تا نوجوانی پدید می آید.تغییرات در ابعاد زبان ( صداها ، کلمات ، دستور زبان ، متن های قصه پردازی/نمایشی و مهارت های گفتگو) متناسب با افزایش سن ، رخ می دهند.اختلال زبان در طول دوره ی رشد اولیه پدیدار می شود.معمولا سن 4 سالگی سن مناسبی برای تشخیص این اختلال است و زودتر از آن ممکن است به اشتباه تشخیص این اختلال داده شود.
عوامل تاثیر گذار بر اختلال زبان
ژنتیکی و فیزیولوژیکی
اختلالات زبان خیلی توارث پذیر هستند و اعضای خانواده ی فرد دارای اختلال ، به احتمال بیشتری سابقه ی اختلال زبان دارند.
تغذیه ی دوران بارداری
برخی تحقیقات نشان داده اند که مصرف اسید فولیک در دوران بارداری ، احتمال ابتلای کودک به مشکلات زبانی را کاهش می دهد.
مشکلات عاطفی
تاثیرات اختلال زبانی
اختلال زبانی می تواند به طور چشمگیری در پیشرفت تحصیلی ، عملکرد شغلی ، ارتباط موثر یا معاشرت اختلال ایجاد بکند.هم چنین خیلی از کارکردهای فرد را در زمینه های اجتماعی محدود می کند و حتی می تواند گاهی افراد را به خاطر ترس از مسخره شدن یا خجالت از فعالیت های اجتماعی دور بکند.
درمان
در درمان این اختلال ، تشخیص به موقع و اقدام فوری برای بهبود حداکثری بسیار مهم است.درمان های مورد استفاده عبارت اند از:
گفتار درمانی فردی
گفتار درمانگر می تواند با کودک به صورت فردی کار کند تا واژگان خود را بسازد و دستور زبان خود را بهبود بخشد.درمانگر هم چنین به والدین آموزش می دهد که چگونه با فرزند خود در خانه کار کنند تا مهارت های زبانی او را بهبود ببخشند.
روان درمانی
اگر کودک دچار مشکلات عاطفی ناشی از مشکلات زبان شده باشد، روان درمانی می تواند بسیار موثر باشد.
برنامه ی آموزشی فردی
این برنامه برای کودکانی مورد استفاده قرار می گیرد که دارای مشکلات زبانی شدید هستند و نیاز به یک برنامه ی آموزشی ویژه دارند.