فهرست مطالب
وقتی دو نفر میخواهند با یکدیگر ازدواج کنند و زیر یک سقف بروند لازم است نسبت به یکدیگر و حتی نسبت به خود شناخت داشته باشند. منظور از شناخت، آگاهی از ارزشهای خود و طرف مقابل، تاب آوری روانی و غیره است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
شناخت خود
پیش از شروع زندگی مشترک لازم است این سوال را از خود بپرسیم که خودم را چگونه میبینم؟چه ویژگیهای خوب و بدی دارم؟ اصلا نسبت به خودم چه احساسی دارم؟ علایق من چیست؟ وقتی استرس و فشار روانی زیادی را تمل میکنم چه چیزی مرا آرام میکند؟
در جواب به هر کدام از سوالهای بالا لازم است با خود صادق باشیم و آن چیزی را که دوست داریم باشیم(خود ایده آل) را مطرح نکنیم. شناخت خود از مفروض های اساسی در انتخاب همسر است چرا که تا شناخت درستینسبت به خود نداشته باشیم نمی توانیم انتظاراتی که از طرف مقابل و ازدواج بطور صریح مشخص کنیم. بنابراین هر چه دقیق تر به سوالات بالاپاسخ دهیم بهتر است.
هدف از ازدواج
پیش از انتخاب همسر و شروع زندگی مشترک لازم است به این سوال پاسخ دهیم که هدف من از ازدواج چیست؟ آیا به دلیل فشار خانواده و فرهنگ میخواهم ازدواج کنم؟ آیا ازدواج را راه حلی برای حل مشکلات فعلیام میدانم؟ آیا برای فرار از درد و رنج رابطه از دست رفته دیگری به ازدواج پناه میبرم؟
- در این رابطه لازم است دقت کنید که شروع یک رابطه عاطفی یا عاشقانه جدید بلافاصله یا مدت کمی پس از قطع یک رابطه یک انتخاب پرخطر است. افرادی که به این اقدام پر خطر دست می زنند اغلب فرصت تسویه حساب احساسی و سوگواری برای عشق از دست رفته را از خود سلب می کنند. آنها برای فرار از طعم تلخ رابطه گسسته به رابطه جدید پناه اورده اما این رابطه هم محکوم به شکست است چون فرصت خودشناسی و دیگرشناسی را از خود می گیرند.
انتظارات از ازدواج وهمسر
پیش از ازدواج از خود بپرسید از ازدواج چه انتظاری دارید؟ انتظارات خود را از طرف مقابل و یا انتظاری که از خود دارید را بنویسید و از طرف مقابل هم بخواهید این کار انجام دهد. خواسته ها و انتظارات خود را شفاف و با جزئیات کامل بیان کنید و هر چیزی که برایتان مهم است حتی جزئی و پیش پا افتاده را از قلم نیاندازید و از طرف مقابل بپرسید. مواردی مثل پوشش و الزام به رعایت حجاب، غذاهای مورد علاقه، عدم تمایل به اشتغال همسر، چگونگی ملاقات با اعضای خانواده و اقوام و غیره از جمله مواردی هستند که در ملاقات های پیش از ازدواج با هم در میان گذاشته شود.
دقت کنید که این انتظارات لازم است واقع بینانه باشد. در صورتی که افراد انتظاراتی فراتر از توانایی خود و دیگران داشته باشند انتظار آنها غیر واقع بینانه می باشد، مثل از همسرم انتظار دارم هیچ وقت مرا ناراحت نکند. بالاخره ناراحتی و دلخوری در هر زندگی پیش می آید و مهم شیوه حل کردن و فراوانی آن است. در حقیقت انتظارات غیر واقع بینانه کم براورده می شوند و به همین دلیل دچار ناکامی می شود و ناکامی ناشی از براورده نشدن خواسته ها به خشم و نارضایتی از خود و دیگران دامن می زند. انتظارات غیرواقع بینانه بر چگونگی رابطه اثر می گذارد و اغلب آن را وارد تنش می کند. اتظارات غیر واقع بینانه از ازدواج می تواند ناشی از قضاوت ضعیف، شیفتگی نسبت به طرف مقابل و یا خودشیفتگی بیش از اندازه باشد بنابراین لازم است پیش از ازدواج انتظارات خود را بطور مشخص مطرح کنیم و نگاهی به واقع بینانه بودن یا نبودن آنها داشته باشیم.
بلوغ شخصیتی
بلوغ شخصیتی مفهومی پیچیده است که به سادگی قابل تعریف نیست اما مولفه هایی در آن دخیل هستند که لازم است پیش از ازدواج آنها را مدنظر قرار دهیم. یکی از این مولفه ها توانایی کنترل خشم و هیجانهای منفی است. کسی که به دنبال خشم کنترلی بر تکانه های پرخاشگری ندارد و خشونت(کلامی/ جسمانی) به خرج میدهد نمی تواند به لحاظ عاطفی بالغ باشد. دومین ملاک سازگاری فرد با وضعیت خانوادگی، محیط شغلی و اجتماع است. قردی را در نظر بگیرید که اغلب با خانواده مشاجره می کند، به دلیل مشکلات ارتباطی مجبور شده چند شغل عوض کند، دوست صمیمی ندارد و …. قطعا توان سازگاری این افراد پایین است. سومین ملاک توانایی حل مسئله و شیوه مقابله با مشکلات است. فردی که به دنبال رویارویی با مشکلات دست به پرخاشگری می زند، به خودزنی دست می زند، برای کنار آمدن با مشکلات به مصرف مشروبات الکلی و غیره روی می آوردو یا گوشه می نشیند و هیچ کاری نمی کند به لحاظ عاطفی فرد بالغی نیست. چهارمین ملاک بردباری و تحمل در برابر ناکامی است. افرادی که در مواجهه با ناکامی بردباری به خرج می دهند و سعی می کنند بر احساسات خود کنترل داشته باشند از پختگی روانی بیشتری برخوردارند. ملاک بعدی توانایی ارضای نیازها و خواسته ها به شیوه ای مناسب و اجتماعی پسند است و اخرین ملاک انتخاب اهداف متناسب با توانایی فرد و راهبردهایی سالم برای رسیدن به آن ها است.
نگین کاظمی-زوج درمانگر