فهرست مطالب
امروزه افراد زیادی را می بینیم که علاقه ی زیادی به مرکز توجه بودن دارند و درشبکه های اجتماعی یا زندگی روزمره در تلاش هستند که به نوعی جلب توجه بکنند.برخی از این افراد ممکن است دچار اختلالی به نام اختلال شخصیت نمایشی باشند.
اختلال شخصیت نمایشی
افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی Histrionic personality disorder (HPD) تحریک پذیر و هیجانی اند و رفتاری پررنگ و لعاب،نمایشی و برونگرایانه دارند.اما علی رغم رفتار متظاهرانه و پرزرق و برقی که دارند اغلب نمی توانند دلبستگی عمیقی را به مدت طولانی حفظ کنند.این افراد خود را همتای برترین ستاره های سینما می دانند و همواره ستاره متظاهر مجلس می باشند.
نشانه ها
این نشانه ها درواقع شامل یک الگوی فراگیر تهییج پذیری و توجه خواهی مفرط هستند که در اوایل بزرگسالی شروع می شود و در زمینه های مختلف وجود دارد و این الگو باید با پنج تا تعداد بیشتری از نشانه های زیر نمایان شوند:
- در موقعیت هایی که کانون توجه نیست، ناراحت است.
- تعامل با دیگران اغلب با رفتار نامناسب اغواگری یا تحریک آمیز جنسی مشخص می شود.
- هیجانات را به صورتی که فورا تغییر می کنند و سطحی هستند ابراز می کنند.
- همواره برای جلب کردن توجه به خود،از ظاهر جسمانی استفاده می کنند.
- هیجان را به صورت نمایشی، ساختگی و اغراق آمیز ابراز می کنند.
- تلقین پذیر است( یعنی به راحتی تحت تاثیر دیگران یا شرایط قرار می گیرد).
- روابط را صمیمی تر از آن چه واقعا هستند،تصور می کند.
- وقتی کانون توجه نیستند، احساس می کنند که از آن ها تقدیر نشده است.
- آن ها نقش مدل زنده ی میهمانی را به خود می گیرند.اگر آن ها کانون توجه قرار نگیرند،ممکن است کاری نمایشی انجام دهند.
- آن ها در رابطه با ظاهر ممکن است به دنبال تحسین و ستایش دیگران باشند و امکان دارد از انتقاد راجع به ظاهرشان به شدت ناراحت شوند.
- امکان دارد که آن ها با ابراز هیجانات بیش از حد در انظار، دوستان و آشنایان را شرمنده کنند(مثل در آغوش گرفتن آشنایان اتفاقی با گرمی بیش از حد، گریه کردن به صورت غیرقابل کنترل در موقعیت هایی که اندک احساساتی هستند و قشقرق راه انداختن).
- آن ها ممکن است بیش از حد اعتماد کنند مخصوصا به صاحبان قدرتی که آن ها را به صورت افرادی در نظر می گیرند که می توانند مشکلات آن ها را به صورت معحزه آسا حل کنند.
- آن ها گرایش دارند که شک کنند و به سرعت مجاب شوند.
- ممکن است در دستیابی به صمیمیت عاطفی در روابط رمانتیک یا جنسی مشکل داشته باشند.
- افراد مبتلا به این اختلال، اغلب با دوستان همجنس روابط معیوب دارند زیرا سبک میان فردی آن ها که از لحاظ جنسی تحریک آمیز است،ممکن است برای روابط دوستان آن ها تهدید آمیز به نظر برسد.
- افراد مبتلا به این اختلال در معرض خطر بیشتر برای ژست ها و تهدیدهای خودکشی برای جلب توجه و وادار کردن به مراقبت بهتر، قرار دارند.
علل
ارثی
علت اصلی شکل گیری اختلال شخصیت نمایشی مشخص نیست اما بسیاری از محققین بر این باورهستند که ژنتیک می تواند در به وجود آمدن این اختلال موثر باشد.
محیط
عدم تنبیه یا نقد شدن در دوران کودکی
فرهنگ
هنجارها برای رفتار میان فردی،ظاهر شخصی و بیانگری هیجانی در بین فرهنگ ها،جنسیت ها و گروه های سنی بسیار تفاوت دارند.بنابراین باید بررسی کنیم که این ویژگی هایی که در بالا گفته شد جزوی از هنجار آن فرهنگ و جامعه است یا خیر.
جنسیت
در محیط بالینی این اختلال در زنان بیشتر از مردان تشخیص داده شده است اما به طور کلی تحقیقات از شیوع مشابه در زنان و مردان خبر می دهد.
پیامد
افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی در ارتباطات عاطفی خود دچار مشکل می شوند چرا که آن ها نمی توانند عمیقا به کسی دلبسته شوند و هیجانات و احساسات کاذب بسیاری از خود نشان می دهند.هم چنین آن ها به علت ویژگی های اغواگری که دارند ممکن است در ارتباط با هم جنس های خود نیز دچار مشکل بشوند.
اختلال شخصیت نمایشی این اختلال ها نیست!
اختلالات شخصیت دیگر ممکن است با اختلال شخصیت نمایشی اشتباه گرفته شوند، زیرا آن ها ویژگی های مشترکی دارند.بنابراین متمایز کردن آن ها براساس ویژگی های مخصوص شان اهمیت دارد.این اختلال ها شامل اختلال شخصیت مرزی،اختلال شخصیت ضداجتماعی،اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال شخصیت وابسته هستند.
درمان
روان درمانی
هدف این درمان کمک به فرد در شناسایی و مشاهده ی انگیزه ها و ترس های مرتبط با افکار و رفتارهای او و نیز کمک به او در برقرار ارتباط موثر و ایجاد تعامل سازنده با دیگران به شیوه ای مثبت تر است.
دارودرمانی
برخی اوقات برای درمان دیگر شرایط احتمالی موجود در این اختلال از جمله افسردگی و اضطراب از دارو نیز استفاده می شود.