فهرست مطالب
افسردگی پدر پس از زایمان همسر
به دنیا آمدن فرزند و تولد کودک برای بسیاری از والدین یک چالش عاطفی بزرگ و عمیق به حساب میاید.
افسردگی پس از والد شدن هم نوعی از افسردگیست که اغلب تصور میکنند فقط مادران به آن مبتلا شده و این دوران را تجربه میکنند.
در این مقاله قصد داریم زاویه دیدی جدید از مقوله افسردگی پس از زایمان در پدران را بررسی کنیم و این چالش را از ابعاد مختلفی با هم بررسی نماییم، پس در ادامه همراه ما باشید.
یک سال ابتدایی و یا اول تولد نوزاد افسردگی مرتبط با این مقوله اتفاق میاوفتد و حالات روحی و درونی پدر و مادر را تحت تاثیر قرار میدهد.
تحقیقات حاکی از آن است که 10 درصد از مادرانی که به تازگی صاحب فرزند شدهاند افسردگی پس از زایمان را تجربه میکنند اما پژوهشگران و محققان خبر از ظهور و وجود نشانگان این افسردگی پس از تولد فرزند، در پدران را هم میدهند.
افسردگی در پدران، در واقع یک پدیده نسبتاً شایع است که بین 2 تا 25 درصد آنها را در دوران بارداری همسر خود یا در سال اول پس از زایمان تحت تأثیر قرار می دهد.
بنابر بررسیهای آکادمی اطفال آمریکا این میزان میتواند تا 50 درصد هم برسد و سلامت خانواده و به ویژه فرزند یا فرزندان را به شکلی جدی تحت تاثیر قرار دهد.
عوامل موثر در افسردگی پدر پس از زایمان همسر
خواسته ها و مسئولیتهای جدید در دوران بارداری و دوران پس از زایمان، اغلب باعث تغییرات عمده ای در زندگی پدر نیز می شود و بسیار مهم است که بدانیم چه عواملی می توانند بر ایجاد افسردگی تأثیر بگذارند. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکل در ایجاد دلبستگی با نوزاد
- عدم وجود الگوی مناسب برای نقش پدری
- عدم حمایت اجتماعی یا کمک خانواده و دوستان
- تغییرات در روابط زناشویی مانند عدم صمیمیت شریک زندگی
- احساس محرومیت و حسادت بر سر پیوند مادر و فرزند
- عدم پاداش در فرزندپروری
- افسردگی مادر
- استرس مالی و کاری
- تستوسترون پایین
نشانه های افسردگی در پدر
مردان ممکن است علائم مختلفی از افسردگی را نشان دهند. آنها ممکن است گریه نکنند اما احساس ناامیدی و عصبانیت را تجربه کنند
افسردگی ممکن است به صورت تحریک پذیری، تکانشگری و احساس ناتوانی در لذت بردن از هر چیزی خود را نشان دهد
پدران افسرده بیشتر در معرض مصرف مواد مخدر و یا خشونت خانگی قرار می گیرند و در مواردی هم شریک زندگی خود را از شیردهی و یا پمپاژ پستان منصرف می کنند
در ادامه به بعضی از نشانههای افسردگی در پدران پس از زایمان همسرشان میپردازیم:
- فکر کردن زیاده از حد به مرگ
- ترس بیش از اندازه درباره سلامت خود، همسر و یا نوزاد
- اختلال در تصمیمگیری و تمرکز
- بی اشتهایی و یا پر خوری
- اختلالات خواب
- احساس بیکفایتی و عدم توانایی مدیریت شرایط جدید در خانواده
- دلسردی و بیحوصلگی
- داشتن احساس گناه و یا بی علاقگی به فرزند تازه به دنیا آمده
- کج خلقی و زود رنجی
- گریه کردن زیاد و یا وجود بغض همیشگی
- بیتفاوتی به همسر
- وجود حملات عصبی و افزایش ضربان قلب
- اضطراب
- نشانه های فیزیکی چون سر درد و یا کرختی و بی حالی
- وجود افکار آزار دهنده در ارتباط با رساندن آزار به کودک و یا همسر
- احساس طرد شدگی
- حسادت به فرزند و خشم نسبت به مادر کودک
تاثیر افسردگی پدر پس از زایمان همسر بر روی روابط
افسردگی در مردان پس از بوجود آمدن نقش پدری و بعد از زایمان همسرشان، میتواند رابطه آنها با همسر، کودک، نوزاد، پدر و مادر و بزرگترها را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.
توصیه میشود اطرافیان نزدیک به پدر با نشانههای افسردگی پس از زایمان در مردان هم آشنا بوده و آگاهی کسب کنند تا با درک بهتری با وی ارتباط برقرار کنند.
زندگی کردن با فردی که افسرده است بسیار ناخوشایند و طاقت فرسا است، اما باید توجه داشت که فرد مبتلا به افسردگی را نباید به دلیل حالات روحی و برخی از رفتارهایش سرزنش و یا تحقیر کرد، و تنها با همدلی و درک میتوان به او کمک کرد تا زودتر این مرحله را پشت سر بگذارد.
تشویق کردن پدری که دچار افسردگی پس از تولد نوزاد شده برای دریافت درمان و حمایتهای لازم از متخصصین و رواندرمانگران میتواند به او اطمینان دهد که درمان برایش میسر خواهد بود.
چند راه حل برای درمان افسردگی پدران پس از زایمان همسر
- اجتناب از روشهایی مانند مصرف نوشیدنیهای الکلی و یا مواد مخدر برای التیام شرایط روحی نکتهای است که در مردان و پدران باید به آن توجه ویژهای کرد. بهترین روش میتواند بروز احساسات و افکار باشد، البته این روش در ابتدا ممکن است کمی سخت باشد اما با تلاش و یا گرفتن کمک از یک روانشناس میتواند این کار را بسیار آسانتر کرد
- داشتن ملاقاتهای هفتگی با یک دوست قابل اعتماد، اعضای خانواده، پزشک و یا رواندرمانگر در راستای صحبت کردن و خالی کردن عواطف و احساسات
- اختصاص دادن زمانی مشخص در طول هفته برای انجام ورزش و یا داشتن تفریح و فعالیتهای اجتماعی. انجام این موارد حتی به مدت یک ساعت در روز بر روحیه شما تاثیر چشمگیری خواهد داشت
- پذیرش شرایط جدید و اینکه افسردگی و اضطراب در موقعیت جدید و در بستر خانواده طبیعی است و میتوان آن را مدیریت کرد
- حضور در جلسات گروه درمانی و قرار گرفتن در کنار جامعه و گروههای تشکیل شده از افرادی که به تازگی پدر شدهاند، برای رد و بدل کردن احساسات، همدلی و همفکری
- انجام سادهترین کارها مانند حمام کردن نوزاد، نوازش او، در آغوش کشیدنش و یا خواباندن نوزاد برای ایجاد رابطه عاطفی بهتر و مقابله با احساس بیتفاوتی و یا احساس گناه
- روزانه زمانی را به مراقبه، مدیتیشن و پیاده روی اختصاص دادن و یا در صورت امکان انجام این فعالیتها با همسر خود
- در ساعاتی از شبانه روز صحبت و گفتگو کردن با همسرتان و تبادل احساسات و عواطف با یکدیگر
غربالگری افسردگی پدر
توصیه میشود مادران به طور معمول در دوران بارداری و در ماههای یک، دو، چهار و شش پس از زایمان با استفاده از ابزارهای غربالگری مانند مقیاس افسردگی پس از زایمان ( مقیاس ادینبورگ ) به لحاظ افسردگی غربالگری شوند.
اخیرا پزشکان با استفاده از همین روش و پرسشنامه ( ای پی دی سی ) شروع به غربالگری پدران هم کردهاند.
شناسایی زود هنگام پدران افسرده به درستی، به حمایت و درمان آنها کمک میکند تا بتوانند حضور موثر و مثبتی در خانواده داشته باشند و خودشان هم احساس بهتری را تجربه کنند.
تحقیقات به وضوح نشان می دهد که درمان افسردگی برای پدران پس از تولد فرزند جدید و زایمان همسرانشان مهم و ضروری است و میتواند شامل، گفتگو درمانی، داروهای ضد افسردگی و حمایت های مبتنی بر جامعه، رواندرمانی و مشاوره باشد.
آثار افسردگی پدران پس از تولد فرزند جدید
روحیه پدر بر نحوه تعامل او با فرزندان و شریک زندگیاش بسیار تأثیر می گذارد.
پدران افسرده بسیار بیشتر از پدران بدون افسردگی به فرزندان خود ضربه می زنند وکمتر بوسیله شیوههای مثبتی چون بازی کردن ، خواندن آهنگ یا خواندن کتاب و برقراری ارتباط با آنها، با فرزندان خود تعامل مثبت و عاطفی دارند.
فرزندان پدرانی که افسرده هستند در سنین بالاتر بیشتر از مشکلات عاطفی و رفتاری رنج می برند. برخی تحقیقات همچنین نشان می دهد که افسردگی پدر در اوایل زندگی کودک، میتواند او را در معرض تاخیر رشد هم قرار دهد.
افسردگی در پدران همچنین باعث افزایش تعارضات در روابط زناشویی میشود و مادران را در برابر افسردگی آسیب پذیرتر می کند. از سوی دیگر، برای کودکانی که مادرشان قبلاً افسرده بوده است و یا حالات افسردگی را تجربه میکند داشتن پدری پرورش دهنده و دارای روحیه سلامت آنها را از برخی آثار منفی افسردگی مادر محافظت می کند.
ارتباط گرفتن با متخصصین مراقبتهای بهداشت روان ( روانشناس و مشاور )
متخصصان مراقبتهای بهداشتی مانند پزشک، پزشک نوزاد، پرستار یا سایر ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و همچنین درمانگران و روانشناسان، با انواع افسردگی هایی که والدین جدید و آینده با آن روبرو هستند آشنا هستند.
بنابراین آنها راههایی را برای کمک می دانند و می توانند گزینهها و راه حلهای مناسب برای شما را توضیح دهند. روانشناسان همیشه آماده شنیدن صحبتتهای شما هستند و می توانند شما را در مسیر بهبودی قرار دهند تا این دوران حساس را راحتتر طی کنید.
هر پدر و یا مادری ممکن است هنگام تولد نوزاد جدید و تشکیل خانواده دچار افسردگی شود اما این بدان معنا نیست که شما والدین بد یا ناهماهنگی هستید. در حقیقت، دریافت درمان و حمایت به شما کمک می کند تا از نوزاد و شریک زندگی خود مراقبت کنید. شما و خانواده تان مجبور نیستید در سکوت رنج ببرید زیرا کمک در دسترس است و کافیست آن را بخواهید.
همه کودکان سزاوار شانس داشتن خانواده ای سالم هستند و همه والدین (مادران و پدران) سزاوار فرصتی برای لذت بردن از زندگی خود و فرزندان خود هستند. اگر، احساس افسردگی می کنید، به تنهایی رنج نبرید. لطفاً به یکی از عزیزان خود اطلاع دهید و بلافاصله با یک رواندرمانگر و روانشناس تماس بگیرید.